ବିଶ୍ଵ ମାତୃତ୍ଵ ଦିବସ : କାହିଁକି ପାଳନ କରାଯାଏ (Story of Mother’s Day 2025)
ଅନ୍ନା ଜାର୍ଭିସ୍। ଏହି ନାମଟି ଶୁଣିଛନ୍ତି କି?
ଏ ହେଉଛନ୍ତି ଜଣେ ମହିଳା, ଯିଏ ସ୍ନେହ ଓ ସମର୍ପଣର ମୂର୍ତ୍ତି ସ୍ବରୂପ ତାଙ୍କର ମା’ ପ୍ରତି ଗଭୀର ଭାବନା ଆଉ ଆଦର ପାଇଁ ମାତୃତ୍ଵ ଦିବସ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ ।
ଇତିହାସ ପୃଷ୍ଠଭୂମି :
ଏହି କାହାଣୀ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ୧୯ଶତାବ୍ଦୀ ମଧ୍ୟଭାଗରେ, ଯେତେବେଳେ ଅନ୍ନାର ମା’ ଆନ୍ନା ରିଭ୍ସ ଜାର୍ଭିସ୍ ନିଜ ସ୍ଥାନୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ମା’ମାନଙ୍କୁ ସାକ୍ଷର ଓ ସଚେତନ କରିବାକୁ ଆନେକ କାମ କରୁଥିଲେ। ସେ ମାନବସେବା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସୁବିଧା ଓ ଶିକ୍ଷା ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ଲଢ଼େଇ କରୁଥିଲେ। ୧୯୦୫ ମସିହା, ତାଙ୍କ ମା’ଙ୍କର ଦେହାନ୍ତ ପରେ, ଅନ୍ନା ଜାର୍ଭିସ୍ ଏମିତି ଏକ ଦିନ ଗଠନ କରିବା ପାଇଁ ଚିନ୍ତା କଲେ – ଯେଉଁ ଦିନ ଲୋକେ ତାଙ୍କ ମା’ ପାଇଁ ଭଲପାଇବା ବ୍ୟକ୍ତ କରିପାରିବେ।
ନିଜେ ଭାବିଲ ଦେଖି, “ଜଗତରେ ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହେଉଛି ମା’, ତେବେ ତା ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଦିନ ନିଶ୍ଚିତ ହେବା ଉଚିତ।”
୧୯୦୮ ମସିହାରେ, ଅନ୍ନା ଜାର୍ଭିସ୍ ପ୍ରଥମେ ଆମେରିକାର ଓ୍ବେଷ୍ଟ ଭାର୍ଜିନିଆର ଗ୍ରାଫ୍ଟନ ନାମକ ଏକ ଛୋଟ ଶହରରେ ଏହି ଦିନକୁ ଆୟୋଜନ କଲେ। ସେ ତାଙ୍କ ମା’ଙ୍କ ମେମୋରୀରେ ଗିରଜା ଘରରେ ଫୁଲ ଅର୍ପଣ କଲେ ଏବଂ ମା’ ଜଣେ ମାତୃଶକ୍ତି ଭାବେ କେମିତି ସମାଜ ଓ ପରିବାରରେ ମୂଳ ଭୂମିକା ନିଭାନ୍ତି, ସେ କଥା ସମସ୍ତଙ୍କୁ କହିଲେ।
ଏହି ଛୋଟ ପ୍ରୟାସଟି ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଆମେରିକାର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରସାରିତ ହେଲା। ଅନେକ ଲୋକ ଏହି ଉଦ୍ୟମକୁ ସ୍ୱୀକାର କଲେ ଓ ମା’ଙ୍କ ପାଇଁ ଉତ୍ସବ ମାନିବା ପାଇଁ ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଇଲେ।
ଅନ୍ନା ଜାର୍ଭିସ୍ ଦେଖିଲେ, ତାଙ୍କ ଅଭିଯାନ ସଫଳ ହେବାକୁ ଲାଗିଛି। ସେ ଆମେରିକା ସରକାର ପାଖରେ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଲେ ଯେ ମା’ ଦିବସକୁ ଆଧିକାରିକ ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଛୁଟି ଭାବେ ଘୋଷଣା କରାଯାଉ। ଅବଶେଷରେ, ୧୯୧୪ ମସିହାରେ ଆମେରିକାର ତତ୍କାଳୀନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ୱୁଡ୍ରୋ ଉଇଲସନ୍ ମେ ମାସର ଦ୍ୱିତୀୟ ରବିବାରକୁ “ମା’ ଦିବସ” ଭାବେ ଘୋଷଣା କଲେ।
ତା’ପରେ, ସାରା ପୃଥିବୀରେ ମା’ ଦିବସ ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଲାଗିଲା, ଯଦିଓ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶର ତାରିଖ ଓ ରିତି ଅଲଗା ଅଟେ। କିନ୍ତୁ ଏହି ଦିନର ସାର୍ଥକତା ସେଇ – ମାତୃଭାବ ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ, ସ୍ନେହ ଓ ଅତୁଟ ଭଲପାଇବାକୁ ସ୍ମରଣ ରରାଇ ଦିଏ |
ଏହି ଦିନଟି କେବଳ ଉପହାର ଦେବା ପାଇଁ ନୁହେଁ, ବରଂ ମା’ଙ୍କ ପାଇଁ ଅପାର ସମ୍ମାନ ଓ ଭଲପାଇବା ଦେଖାଇବା ପାଇଁ ଏକ ଅବସର ଅଟେ। ଏହା ମାନବତାର ଏକ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଉତ୍ସବ – ଯେଉଁଠି ମମତା, ଆଶା ଓ ନିର୍ମଳ ଭଲପାଇବା ରହିଛି।
ଭାରତରେ ମା’ ଦିବସ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦୁନିଆର ପ୍ରଭାବରେ ଆସିଥିବା ଏକ ସାଂସ୍କୃତିକ ଉତ୍ସବ ଅଟେ। ଏହା ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଦେଶ, ବିଶେଷ କରି ଆମେରିକାର ଅନ୍ନା ଜାର୍ଭିସ୍ ଦ୍ୱାରା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଅଭିଯାନର ପ୍ରଭାବରେ ଭାରତକୁ ଆସିଛି।
ଭାରତରେ କେବେ ଆରମ୍ଭ ହେଲା?
ଭାରତରେ ମା’ ଦିବସ ପୂର୍ବରୁ ଅନେକ ସଂସ୍କୃତିକ ଓ ଧାର୍ମିକ ଉତ୍ସବ ମା’ ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ ଦେଇଥିଲେ—ଦୁର୍ଗା ପୂଜା, ବସନ୍ତ ପଞ୍ଚମୀ, ଜନ୍ମାଷ୍ଟମୀରେ ଯଶୋଦା ଓ ସିତା ମା’ଙ୍କ ଭୂମିକା ଆଦି ତାହାର ଉଦାହରଣ। କିନ୍ତୁ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ଭାବେ ମା’ଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ସମର୍ପିତ ଦିନ ଭାବେ “Mother’s Day” ବିଶେଷ ଭାବରେ 1990 ଦଶକ ପରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ମିଡିଆ, ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ପ୍ରଭାବ ଓ ବ୍ୟାପାରିକ ଅନ୍ତର୍ଗତ ଉଦ୍ୟମ ଏହି ଦିନକୁ ଭାରତରେ ଲୋକପ୍ରିୟ କରିଥିଲେ।
କେବେ ଓ କିପରି ପାଳନ କରାଯାଏ?
ଭାରତରେ ମା’ ଦିବସ ପ୍ରତିବର୍ଷ ମେ ମାସର ଦ୍ୱିତୀୟ ରବିବାରରେ ପାଳନ କରାଯାଏ – ଆମେରିକାର ଧାରା ଅନୁଯାୟୀ। ଏହି ଦିନ ଛୁଆମାନେ ତାଙ୍କ ମା’ଙ୍କୁ ଉପହାର, ଫୁଲ, କାର୍ଡ୍ ଦେଇ ସମ୍ମାନ ଦେଇଥାନ୍ତି । ବିଦ୍ୟାଳୟ, ମିଡିଆ ଓ ସାମାଜିକ ମାଧ୍ୟମ ମାଧ୍ୟମରେ ଏହି ଦିନର ଗୁରୁତ୍ୱ ବିଷୟରେ ଅନେକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ହୁଏ।
ସାରକଥା:
ମା’ ଦିବସ ଯଦିଓ ପଶ୍ଚିମରୁ ଆସିଥିବା ଧାରା, ତଥାପି ଭାରତର ଆତ୍ମାରେ ଏହି ଉତ୍ସବ ଏକ ଗଭୀର ଭାବନା ଆଣିଛି – ଯାହା ନିର୍ମଳ ଭଲପାଇବାର ସମୃଦ୍ଧ ଆଦର୍ଶ – ମା’ ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ ବ୍ୟକ୍ତ କର